Polska służba zdrowia z pewnością nie należy do światowej czołówki tego typu rozwiązań, chociaż podobno daleko jej również do miejsca ostatniego. Według szacunków znajdujemy się wyżej od np. amerykańskiej, ale poniżej większości krajów europejskich. Pacjenci często narzekają na to, jak traktuje się ich w polskich szpitalach, ale czy sami mamy świadomość tego, jakie mamy prawa?
Ponieważ w Polsce prawa pacjenta rozrzucone były po wielu aktach prawnych, w 1998 roku powołano do życia Stowarzyszenie Pacjentów Primum Non Nocere, którego postulaty zakładały skonsolidowanie praw pacjenta oraz uregulowanie podmiotów zajmujących się tymi prawami. Stowarzyszenie domagało się m.in. powołania Rzecznika Praw Pacjenta, którego zadaniem byłoby monitorowanie funkcjonowania służby zdrowia niezależnie od ministerstwa zdrowia, utworzenia systemu ubezpieczeń od następstw złego leczenia bez orzekania o winie lekarza oraz programu pomocy dla osób w wyniku błędów i wypadków medycznych.
W 1999 roku przy Kasie Chorych powołano – na mocy uzgodnień między Ministrem Zdrowia a Stowarzyszeniem Pacjentów Primum Non Nocere – Rzeczników Prawa Pacjenta. Trzy lata później Mariusz Łapiński utworzył Biuro Praw Pacjenta. 6 listopada 2008 roku perlament przyjął ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, w której zawarto tak istotne kwestie, jak:
1. prawo do świadczeń zdrowotnych:
a) odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej
b) do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń
c) do zasięgnięcia opinii innego lekarza, pielęgniarki, położnej lub zwołania konsylium lekarskiego
d) do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia
2. prawo do informacji:
a) o stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu, w tym żądania pełnej informacji
b) o stanie zdrowia, w zakresie koniecznym do sprawowania opieki pielęgnacyjnej
c) w zakresie niezbędnym do wyrażenia zgody
d) o prawach pacjenta
e) o rodzaju i zakresie udzielnych przez dany podmiot świadczeń zdrowotnych
3. prawo żądania nieudzielania przez lekarza informacji w zakresie wskazanym przez pacjenta
4. prawo przedstawienia lekarzowi swojego zdania w zakresie otrzymanych informacji
5. prawo do dostatecznie wczesnej informacji o zamiarze odstąpienia przez lekarza od leczenia
6. prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych
7. prawo do wyrażania zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych
8. prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta
9. prawo do umierania w spokoju i godności
10. prawo do świadczeń zapewniających łagodzenie bólu i innych cierpień w stanie terminalnym
11. prawo dostępu do dokumentacji medycznej
12. prawo pacjenta do zgłaszania sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza
13. prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego:
a) do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami
b) do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej
c) do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej sprawowanej nad pacjentką w warunkach ciąży, porodu i połogu
14. prawo do opieki duszpasterskiej
15. prawo do przechowania rzeczy wartościowych w depozycie
16. prawo wystąpienia do Rzecznika Praw Pacjenta
Opisanie praw pacjenta byłoby żmudnym wywodem prawniczym, dlatego w razie jakichkolwiek wątpliwości warto skontaktować się z instytutcją odpowiedzialną za te kwestie.
